3 EKIM, 2022

---

3 EKIM, 2022

WHEN HATE BECOMES AN INSTRUMENT: ANTI-LGBT+ RALLY IN ISTANBUL

The illusory victimhood of ultranationalists draws passionate responses from queer culture workers from Turkey who are committed to undoing their hate.

Alper Turan with B. Toprak Karakaya, Leman Sevda Darıcıoğlu, and Koli Art Space (Yasemin Kalaycı & Elçin Acun)

Türkçe versiyonu için lütfen aşağı kaydırın.

Alper Turan

On September 18, 2022, an “anti-LGBT+ march” was held in Istanbul under the name of “The Big Family Gathering” with the slogan “Protect Your Family and Generation, Stop Perversion” and the participation of communities and sects was supported by the state institutions and political parties.

The Istanbul Pride March has been banned since 2015 on the grounds that it endangers “public safety.” As a result, this march has been subjected to intense police violence for the last seven years. Three hundred and seventy-three people were arrested during the pride march in 2022, the largest mass detention in recent years. Activists were detained, subjected to physical and psychological violence, and kept in police vehicles for many hours.

The calls for participation in “The Big Family Gathering” is the latest move by the anti-LGBT+ movement organized by the political Islamist government and ultra-nationalist parties and supported by state institutions. Their actions reproduce the conspiracy theories that have been taken for granted in recent years, arguing that “LGBT propaganda in the digital age is a virus that is enveloping Turkey and the world” and that “If you want to say ‘stop’ to the global and imperialist lobbies that want to ungender the community, reduce the human propagation, and destroy the family institution, join our Big Family Gathering to protect our family, our children, and future generations.” A video of the call for participation was deemed a “public service announcement” by Turkey’s Radio and Television Supreme Council (RTÜK) and was encouraged to be broadcast free of charge by national channels. This anti-LGBT+ movement, which aims to engage voters in advance of the presidential and parliamentary elections in 2023 by exacerbating mass polarization, performs illusionary victimhood while channeling the anger of the increasingly impoverished people to “easy target LGBT+ people” and instrumentalizes hatred. The LGBT+ community, the target of increasingly active hate politics in recent years, is treated as a criminal organization and queer people, who are currently not allowed any public visibility and representation, are exposed to all kinds of unfair treatment and violence and put in insecure and precarious positions.

This text, produced for Protodispatch (Protocinema’s new digital publication project that commissions artists’ perspectives on local and intercontinental issues), consists of the responses of five queer culture workers from Istanbul to the anti-LGBT+ rally that took place on September 18. Young filmmaker

B. Toprak Karakaya, who participated in The Big Family Gathering, shared the photos they took from the walk with us. Toprak Kara, who dared to go to the rally wearing a hat with the rainbow flag–which has now been designated a terrorist symbol–documented the uniform mass, the ironic moments of the march, and the appropriated slogans used on banners.

On the same day and at the same time as the Big Family Gathering, Leman Sevda Darıcıoğlu’s queer performance at Salt Beyoğlu in the heart of the city unfolded. Through this new work, titled Angelus Altera, she* transforms Turkey’s queer past and resistance into active research through her* body. Darıcıoğlu uses her* hair to beat seven sand dunes, each filled with rainbow-colored glitter until each is flattened, spaying glitter everywhere. This whipping action mirrors the “whipping up” of emotion at the hate march that coincided with her* performance and took place a few kilometers away.

In Turkey, not only is the Pride Parade banned, the rainbow flag considered a criminal device and the abbreviation “LGBT” is considered propaganda, but all counter-protest events such as March 8 meetings, the Boğaziçi University resistance, and concerts of opposition singers, were also banned. The existence and movement of all opposing identities are under constant paranoid control. Deniz Buga, another artist who was present at the Big Family Gathering, positions “Turkey's LGBT+ war” in a wider framework and reads this “anti-LGBT+ project” as part of a “Turkish” ideal.

Yasemin Kalaycı and Elçin Acun create a queer, feminist, and transparent art space directly in contact with the hustle of the city in an atmosphere where queer representation on the street is impossible. Kalaycı and Acun share their ideas about Turkey’s increasingly aggressive governmental LGBT+ policy and their experiences through Koli Art Space, which they founded in 2021 in Kadıköy, which can be considered an alternative ghetto of the city and even the country. Koli Art Space reestablishes our faith in art and politics by foregrounding the hope that art can serve as political representation when public participation is not possible.

Toprak Kara
Photographs from the anti-LGBT+ rally that took place on September 18, 2022

Leman Sevda Darıcıoğlu

“His Our face is turned toward the past. Where we you perceive a chain of events, he sees we see one single catastrophe that keeps piling wreckage upon wreckage and hurls it in front of his our feet. The angel would like to stay, awaken the dead, and make whole what has been smashed. We are going there, summoning the ghosts and making whole what has been smashed.” On July 2, 1993, the first LGBTI+ Pride March and the three-day event program that Turkish lubunyas wanted to organize under the name of Sexual Freedom Activities were banned on the grounds that they were against the customs and values of society. The house doors of some of the lubunyas on the organizing team were destroyed with sledgehammers, houses were plundered, people were detained, and participants who came from abroad for support were deported. Although the first Pride March took place only ten years later, in 2003, this first attempt to march pierced the twilight that had fallen on that day, paving the way for the lubunyas to find each other, come together, and create today’s powerful Queer movement. While the magnitude of violence has been increasing every year and the power has been gradually playing for high stakes for the last seven years, imagine a group of people who did not close themselves in their homes and gathered in Beyoğlu and its surroundings to inscribe their existence in the city, to defend their desire, their existence, not to be alone and not to leave each other alone, even though they knew that they would be exposed to police violence. Although it is frightening to watch what has happened in the last two and a half years since I moved away from Turkey, the lubunyas remind me that even if our backs hit the ground after every protest, we have each other to lift us up and rub our wounds. The slogan of the West, “The Future is Queer,” printed on T-shirts, is breath for the bodies here, that’s clear. We are the future; the future is lubunya.

While I was designing Angelus Altera, the durational performance I performed at Salt Beyoğlu on September 18, I had these thoughts in mind: The first three and a half hours of the performance looked at the twilight of the 80s, which is an inflection point for both lubunyas and Turkey in general. On one hand, during this period, a prison of fear was woven into the entire society by the military coup and the people who died and were tortured in prisons. On the other hand, the 80s represent the loneliness of not being able to find each other, or even not knowing one’'s own existence. The Armenian, Greek, and Assyrian houses that were destroyed and the lives that were displaced when Tarlabaşı Boulevard was being opened revealed the broken doors of Ülker Street, a trans ghetto of the 90s, violated by Hortum Süleyman, who was the commissioner of Beyoğlu Police Station and famous for his transphobia. Thereit was also the fear that came between bodies and desires with the HIV/AIDS crisis. The next three and a half hours of my performance contained the voice of destroying borders and setting up extra-territorial positions, as in the history of Turkish performance art, of the war and the resistance on the one side of the country, of getting stronger as lubunyas, of coming together, and the way of saying, “We are the future and no matter what you do, you cannot stop us.”

Knowing that RTÜK, the media watchdog of the country of which I am a citizen and to which I pay taxes, issued the call of the Family Gathering as an invitation to the attacks that were happening 20 minutes away, spreading hatred against queer existence, inflamed my performance of Angelus Alter. There were silent cries of “Here’s your hatred, here’s your family” by the sand piles that I beat with my hair. My screaming, my whip materialized throughout my hair, as my hair was beating the dunes and my body was undulating in this three-and-a-half-hour pogo of sand and hair. My every fall spread more rainbows, more glitter, more sparkles. The tears I saw in the eyes of the audience were saying: We are tearing down these hills that are being put against us, we are uniting already, we are dancing together in the sand and the shine, in tears and desire.

Koli Art Space (Yasemin Kalaycı & Elçin Acun)

Turkey’s policy toward LGBTI+ individuals is heading toward a quite divisive point due to the approaching elections. Those in power are constantly calling for hatred through their long-held channels. The media are effective at this. People are invited to express solidarity in rallies such as the “Big Family Gathering and March,” with absurd, baseless, and outdated arguments presented in the name of public service announcements. A contagious hostility is fueled by creating a sense of unity out of hatred. Meanwhile, peaceful protests, such as the “8 March Feminist Night March” and “Pride Month Events,” are completely prohibited and, when they do happen, are met with police violence. In this regime, it is then okay to stand behind the rhetoric of violence in gatherings such as “family” rallies. Political power decides which body is important and is considered a legitimate part of the social body and can easily persuade people to marginalize, devalue, deem expendable, or even criminalize those who are different. This threatens our very existence by fueling a lynch mob culture. More than ever, we need spaces where we can allow our thoughts to breathe, meet around similar ideologies, produce together, and feel safe without being exposed to hate speech. At KOLİ Art Space, this has been our aim since the beginning, and in this context, we hope to be activists in the struggle for the liberation and visibility of LGBTI+ individuals, focusing on gender equality.

KOLİ is a place in the neighborhood of Yeldeğirmeni, with windows on all facades. Therefore, it establishes a direct relationship with the outside and has an architecture that attracts the attention of even those who are not art audiences and invites them inside. Yeldeğirmeni has changed greatly in the last few years; it has become expensive and some of the people who have lived there a long time have had to move, while boutique cafes have replaced local shopkeepers. Despite these changes, it is still a district where the neighborhood culture continues. We are surrounded by local tradesmen; people attach importance to neighborly relations. We observe that they live by respecting each other’s spaces without regarding each other as strangers. It is one of the rare districts in Istanbul where we can exist comfortably and freely without a sense of elitism. Although most mainstream galleries are on the European side, the artists prefer to keep their workshops here on the Asian side of the Bosphorus. They settle in districts such as Yeldeğirmeni, where they can feel the spirit of the city and experience the chaos of Istanbul and form a community rather than in newly established neighborhoods. Local shopkeepers and our neighbors are accustomed to artists and venues in this sense. This openness is an advantage that increases the visibility and diversity of the people we address, but also makes it vulnerable. So far, we have not had big problems during the events we have held. While we have sometimes encountered complaints during the performances that overflowed the streets and, on occasion, the police even came, nothing serious ensued. As people who are so often denied and pushed into the shadows in public places, it is important for us to be visible. At the same time, the increase in hate speech in today’s climate inevitably pushes us to be cautious. We dream of being able to protect what we have without fear, with confidence and to be more liberated with every step.

*As an artist who disagrees with the binary gender system, Leman Sevda Darıcıoğlu uses “she/her” as a strikethrough with an asterisk in writings and takes “they/them” in verbal language.

1-Walter Benjamin, “Theses on the Philosophy of History,” Illuminations, trans. Harry Zohn, New York: Schocken Books, 1969: 249.
It is manipulated by Leman Sevda Darıcıoğlu and Natis fka. Hasan Aksaygın and used in the text for Leman Sevda Darıcıoğlu’s Angelus Alterus performance.
2-A lubunca (Turkish queer and secretive language) word that was first used to mean a feminine gay or trans woman, but later expanded to describe all queer gender identities today.
3- Former chief of police and police. He is known for his acts of violence against transsexuals in Beyoğlu during his tenure. In 2000, he was tried and given a prison sentence of 2 years, 3 months and 27 years on the grounds that he had committed violence against 9 transgender people during his duty, but he escaped punishment as a result of an amnesty in 2003.
4- Radio and Television Supreme Council, also known as RTÜK, is the Turkish state agency for monitoring, regulating, and sanctioning radio and television broadcasts.

İstanbul’da LGBTİ+ Karşıtı Miting: Nefret Araca Dönüştüğünde

Sanatçıların kıtalararası kaygıları ele aldığı, kişisel bakış açılarını içeren yeni bir dijital yayın PROTODISPATCH için komisyon edilen deneme serisinden yazı yayında.

18 Eylül’de İstanbul’da “Büyük Aile Yürüyüşü” adı altında “Aileni ve Neslini Koru, Sapkınlığa Dur De” sloganıyla devlet kanallarıyla ve siyasi partilerce desteklenen, cemaatlerin ve tarikatların katılımıyla bir “LGBTİ+ karşıtı” yürüyüşü yapıldı.

İstanbul Onur Yürüyüşüne, 2015’ten itibaren kamu güvenliğini tehlikeye attığı gerekçesiyle izin verilmemekte, yürüyüş son yedi yıldır yoğun polis şiddetine maruz kalmakta. 2022 yılındaki Onur Yürüyüşü sırasında 373 kişi gözaltına alındı, son yılların en büyük toplu gözaltısı yaşandı. Gözaltına alınan, fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kalan aktivistler onlarca saat polis araçlarında bekletildi.

Siyasal islamcı iktidar ve aşırı-milliyetçi partilerce örgütenen ve devlet kurumlarınca desteklenen anti-LGBTİ+ hareketinin son hamlesi olan Büyük Aile Yürüyüşü’ne katılım çağrıları son yıllarda kanıksanan komplo teorilerini tekrar üreterek “Dijital çağda LGBT propagandasının Türkiye’yi ve dünyayı saran bir virüs” olduğunu savundu ve şöyle seslendi: “Cinsiyetsizleştirmek, insan neslini azaltmak, aile kurumunu yok etmek isteyen küresel ve emperyalist lobilere ‘dur’ demek istiyorsan, ailemizi, çocuklarımızı ve gelecek nesillerimizi korumak için büyük aile buluşmamıza sen de katıl.” Katılım çağrısının videosu Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından kamu spotu sayıldı ve ulusal kanallar tarafından bedava yayımlanması için teşvik edildi. Hayali bir mağduriyet performansıyla bir araya getirilen anti-LGBTİ+ hareketi kitlesel kutuplaşmayı kızıştırarak seçim öncesi seçmenleri pekiştiren, gittikçe yoksullaşan halkın öfkesini ‘kolay hedef LGBTİ+’lara kanalize ederek nefreti araçsallaştırıyor. Son yıllarda giderek artan nefret siyasetinin hedefi olan LGBTİ+ suç örgütü muamelesi görürken halihazırda herhangi bir kamusal görünürlüğü ve temsiline izin verilmeyen kuir özneler ise her türlü haksız muameleye ve şiddete açık kılınıyor, güvensiz ve güvencesiz bırakılıyor.

Türkiye’de yalnızca Onur Yürüyüşleri kısıtlanmıyor, taşımanın bir suç unsuruna dönüştüğü gökkuşağı ya da bir lobicilik propagandası sayılan ‘LGBT’ kısaltması, 8 Mart etkinlikleri, Boğaziçi Üniversitesi direnişi, muhalif şarkıcıların konserleri de yasaklanıyor. Muhalif tüm kimliklerin varoluşları ve hareket alanları sürekli paranoyak bir kontrol altında.

Protocinema, sanatçıların yerel ve kıtalararası sorunlara cevaplarını sipariş eden ve dağıtan dijital yayın projesi Protodispatch için üretilen bu metin, İstanbul’dan beş queer kültür üreticisinin 18 Eylül’de gerçekleşen anti-LGBT+ yürüyüşüne dair görüşlerinden ve bu yürüyüşe verdikleri karşılıklardan oluşuyor. Büyük Aile Yürüyüşü’ne katılan genç sinemacı B.Toprak Karakaya, yürüyüşten çektiği fotoğrafları bizimle paylaşıyor. Artık bir terrörist örgüt sembolüne dönüşen gökkuşağı bayrağını şapkasında taşıyarak yürüyüşe gitmeye cesaret eden B.Toprak Karakaya yürüyüşteki tektip kitleyi, yürüyüşten ironik anları, pankartlarda kullanılan temayyül edilmiş sloganları dokümante ediyor.

Büyük Aile Yürüyüşü’yle aynı günde ve aynı saatlerde, şehrin göbeğindeki Salt Beyoğlu’nda queer bir performans gerçekleştiren Leman Sevda Darıcıoğlu, Türkiye’nin queer geçmişi ve direnişini bedende bir araştırmaya dönüştürdüğü performans işi Angelus Altera’nın ortaya çıkış ve icra süreçlerinden bahsediyor. Her biri gökkuşağının bir renginden simlerle dolu yedi kum tepesini saçlarıyla döverek, renkleri yayarken tümsekleri düzleştiren Leman Sevda Darıcıoğlu, tesadüf eseri o güne denk gelen ve kendisine birkaç kilometre ötede gerçekleşen nefret yürüyüşünü bedeniyle kırbaçlıyor.

Kadıköy gibi şehrin ve ülkenin alternatif bir gettosu olarak sayılabilecek bir yerde olsa bile şehir kalabalığıyla doğrudan temas kuran, sokakta temsiliyetinin imkânsız kılındığı bir atmosferde doğrudan sokak üstünde kuir, feminist ve transparan bir sanat alanı yaratan Yasemin Kalaycı ve Elçin Acun, Türkiye’nin gittikçe agresifleşen LGBTİ+ politikasını ve 2021’de kurdukları Koli Art Space deneyimlerini paylaşıyor. Koli Art Space, sokakta temsiliyet namümkünken, sanatın politik temsiliyet görevini görebileceğini hatırlatarak sanata ve politikaya inancımızı tekrar kuruyor.

B. Toprak Karakaya
18 Eylül 2022’de gerçekleşen Büyük Aile Yürüyüşü’nden Fotoğraflar

İstanbul’da düzenlenen LGBTİ+ karşıtı mitingde “hafız” adayı, “Bireylere yönelik her türlü nefrete, şiddete ve dayatmaya karşıyız” pankartıyla yürüdü. Farkında olmayarak LGBTİ+ destekçisi olan küçük”‘hafız”, LGBTİ+’ların kendilerine yapılan baskılara karşı kullandıkları cümlenin aynısını kullanıyordu. Fotoğraf: B.Toprak Karakaya

Son zamanlarda çoğu İslami grup arasında herhangi bir gökkuşağı simgesi inançlarına yönelik bir saygısızlık olarak görülse de yağmurun durmasını bekleyenler arasında bir kadının, elinde gökkuşağı çantası tuttuğu görülüyor. Fotoğraf: B.Toprak Karakaya

Bir kadın, “Torunlarının yaşam hakkını elinden almaya çalışanlara dur de” yazılı bir pankart taşıyor. Fotoğraf: B.Toprak Karakaya

Sadece erkeklerden oluşan monarşist grup Osmanlı Motosiklet Kulübü’nün üyeleri de mitingde hazır bulunanlar arasındaydı. Osmanlı mensubiyetinin simgesi olarak üzerlerine Osmanlı armalı yelekler giymiş ve başlarına da fes takmışlardı. Fotoğraf: B.Toprak Karakaya

B.Toprak Karakaya, gökkuşağı bayraklı bir şapkayla miting kalabalığının arasında duruyor.

B.Toprak Karakaya, bir ‘aileyi’ gökkuşağından koruyan ‘İslam’ şemsiyeli tişört giyen miting katılımcılarından birinin yanında duruyor. Çeşitli yerelliklerin özelliklerine göre yeniden uyarlanan bu grafik tasarım Rusya, Polonya ve Katar’da da kullanılıyor.

Leman Sevda Darıcıoğlu

“Yüzünü Yüzümüzü geçmişe çevirmiştir çevirdik. Bizim Sizin bir olaylar zinciri gördüğümüz gördüğünüz noktada, o biz tek bir felaket görür görüyoruz, yıkıntıları birbiri üstüne yığıp, onun bizim ayakları ayaklarımızın dibine fırlatan bir felaket. Melek, büyük bir olasılıkla orada kalmak, ölüleri diriltmek, parçalanmış olanı yeniden bir araya getirmek ister. Biz, oraya gidiyor, hayaletleri çağırıyor, parçalanmış olanı yeniden bir araya getiriyoruz^[1].” 2 Temmuz 1993’te Türkiyeli lubunyalar^[2], Cinsel Özgürlük Etkinlikleri adı altında düzenlemek istedikleri ilk Onur Yürüyüşü ve üç günlük etkinlik programı toplum örf ve adetlerine, değer yargılarına aykırı olduğu gerekçesiyle yasaklandı. Organizasyon ekibindeki kimi lubunyaların ev kapıları balyozlarla yıkıldı, evler talan edildi, insanlar gözaltına alındı, yurtdışından destek için gelen katılımcılar sınır dışı edildi. İlk Onur Yürüyüşü bundan ancak 10 yıl sonra, 2003’te gerçekleşebildiyse de bu ilk yürüyüş girişimi o güne kadar gelmiş alacakaranlığı kırarak lubunyaların birbirini bulmasına, bir araya gelmesine ön ayak oldu ve bugünün güçlü Queer hareketini yarattı. Yedi yıldır her sene şiddetin boyutları büyür, iktidar git gide el yükseltirken evlerine kapanmayan, polis şiddetine maruz kalacağını bile bile, kente varlığını kazımak için, arzusunu, varlığını savunmak, yalnız olmamak ve yalnız bırakmamak için Beyoğlu ve çevresine toplanan bir kitleden bahsediyoruz. Türkiye’den taşındığım son 2,5 yılda olanları izlemek ürkütücü olsa da, lubunyalar her Yürüyüş sonrası sırtımız yere gelse de onu kaldırmak ve yarayı ovmak için birbirimiz olduğunu hatırlatıyorlar bana. Batı’nın tişörtlerde bir baskı olan ‘Future is Queer (Gelecek Kuir)’ sloganı burada bedenlere teneffüs, bu net. Gelecek biziz, gelecek lubunya, apaçık.

18 Eylül’de, Salt Beyoğlu’nda gerçekleştirdiğim uzun performans, Angelus Altera‘yı tasarlarken aklımda bu düşünceler vardı: Performanın ilk üç buçuk saati 80’lerin hem lubunyalar hem genel Türkiye için geçerli olan alacakaranlığına bakıyor. Bir yanda askeri darbeyle tüm topluma örülen korku hapishanesi ve hapishanelerde ölen, işkence görenler bir yanda birbirini bulmamanın, bilmemenin, hatta kendi varlığını dahi bilmemenin yalnızlığı ve tüm bunlar içinde kırılan/kurulamayan hayallerle ilgili. Tarlabaşı Bulvarı açılırken yıkılan Ermeni, Rum, Süryani evlerini ve yerinden edilen hayatları, 90’ların bir trans gettosu olan Ülker Sokak’ın Beyoğlu Karakolu’nun başına gelmiş, transfobisiyle ayrı bir meşhur olan Hortum Süleyman^[3]‘ın kırdığı kapılarına, HIV/AIDS kriziyle bedenler ve arzular arasına giren korkuya işaret etmenin bir yolu. Ardından gelen üç buçuk saat Türkiye performans sanatı tarihinde olduğu gibi her yanda sınırları yıkmanın, yeni sınır-dışı mevziler kurmanın, ülkenin bir tarafındaki savaşın ve direnişin, lubunyalar olarak güçlenmenin, bir araya gelmenin sesi ve buradan açılarak “gelecek biziz ve ne yaparsanız yapın bizi engelleyemezsiniz” demekti.

Vatandaşı olduğum, vergi ödediğim ülkenin yayın kurulu RTÜK bundan sonraki saldırılara adeta bir davetiye olarak çağrısını yayınladığı Aile Yürüyüşü’nün yirmi dakika mesafede varoluşumuza nefret saçtığını bilmek daha da alevlendirdi Angelus Altera’yı. Savurduğum saçlarımla dövdüğüm kum yığınlarına “alın size nefretiniz, alın aileniz” diyen sessiz çığlıklar vardı. Çığlıklarım kırbaçım saçlarımda cisimleşti, saçlarım kum tepelerini döver, bedenim bu üç buçuk saatlik kum ve saç pogosunda dalgalanırken her düşüşüm daha çok gökkuşağı, daha çok sim, daha çok parıltı yaydı. İzleyicilerin gözlerinde gördüğüm gözyaşları söylüyordu, biz üzerimize sürülen bu tepeleri yerle bir ediyor, birleşiyoruz çoktan, hep beraber kumun ve parıltının içinde dans ediyoruz gözyaşları ve arzu içinde.

Koli Art Space (Yasemin Kalaycı & Elçin Acun)

Türkiye’nin LGBTİ+ bireylere yönelik benimsediği politikanın seçimlerin yaklaşmasıyla birlikte iyice ayrıştırıcı bir noktaya doğru yöneldiğini düşünüyoruz. İktidar, kontrolünü uzun zamandır elinde tuttuğu tüm kanallarıyla sürekli olarak nefret çağrısında bulunuyor. Medya bunun için çok kullanışlı. İnsanları kamu spotu adı altında saçma, dayanaksız, çağ dışı argümanlarla “Büyük Aile Buluşması ve Yürüyüşü” gibi mitinglerde dayanışmaya davet ediliyor, nefret üzerinden birlik duygusu yaratarak bulaşıcı bir düşmanlığı körüklüyor. 8 Mart Feminist Gece Yürüyüşü, Onur Ayı Etkinlikleri gibi barışçıl eylemler karşısında tamamen yasaklayıcı bir tavır alarak polis şiddetiyle karşılık verilmesine rağmen “aile” mitingi gibi toplanmalarda şiddete yönelik söylemlerin arkasında durmakta sakınca görülmüyor. İktidarın politik stratejisi; hangi bedenin önemli olduğuna ve toplumsal bünyenin meşru bir parçası sayılacağına karar veriyor. İnsanları, kendi gibi olmayanlara aykırılık atfederek ötekileştirmeye, değersizleştirmeye, gözden çıkarılabilir saymaya hatta suçlu ilan etmeye rahatlıkla ikna edebiliyor. Linç kültürünü körükleyerek varlığımızı tehdit ediyor. Bu iç karartıcı ortamda nefret söylemine maruz kalmadan, düşüncelerimize nefes aldırabileceğimiz, benzer ideolojiler etrafında buluşabileceğimiz, beraber üretebileceğimiz, güvenli hissedebileceğimiz alanlara her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuyoruz. KOLİ Art Space’de başından beri amacımız bu yönde oldu, bu bağlamda toplumsal cinsiyet eşitliğine odaklanan, LGBTİ+ bireylerin ayrımcılık, özgürleşme ve görünürlük mücadelesinde aktivist bir aktör olmayı umut ediyoruz.

KOLİ Yeldeğirmen’inde yer alan tüm cepheleri pencereler ile kaplı vitrinli bir mekân bu yüzden dışarısıyla direkt ilişki kurabiliyor, sanat izleyicisi olmayanların bile ilgisini çeken, içeri davet eden bir mimariye sahip. Yeldeğirmeni son birkaç yılda oldukça değişti, pahalılaştı ve uzun zamandır yaşayan insanların bir kısmı buradan taşınmak zorunda kaldı, yerli esnafın yerini butik kafeler almaya başladı ama bu değişime rağmen hâlâ mahalle kültürünün devam ettiği bir semt. Çevremizde yerli esnaf yoğunlukta, insanlar komşuluk ilişkilerine önem veriyor, birbirlerini yadırgamadan, alanlarına saygı duyarak yaşadıklarını gözlemliyoruz. Elitist bir yapısı olmayan rahat ve özgürce var olabildiğimiz, İstanbul’daki nadir semtlerden biri. Her ne kadar ana akım galerilerin çoğu Avrupa yakasında olsa da sanatçılar atölyelerini buralarda tutmayı tercih ediyorlar, yeni kurulmuş ya da sitelerden oluşan semtlere değil de, şehrin ruhunu hissedebilecekleri, İstanbul’un kaosunu yaşayabilecekleri Yeldeğirmeni gibi semtlere yerleşerek orada bir komünite oluşturuyorlar. Çevre esnafı, komşularımız bu anlamda sanatçılara ve etkinlik alanlarına alışkın. Mekânın bu açık yapısı görünürlüğü arttıran bir avantaj, hitap ettiğimiz insan çeşitliliğini arttırıyor fakat aynı zamanda savunmasız da kılıyor. Şimdiye kadar gerçekleştirdiğimiz etkinliklerde büyük bir sıkıntı yaşamadık, bazen sokağa taşan performanslarda şikayetlerle karşılaştık. Hatta polis geldiği de oldu ama önemli bir sorun olmadı. Kamusal alanlarda inkar edilen, gölgelere itilen insanlar olarak göz önünde olmayı, gizlimizin saklımızın olmamasını seviyoruz. Fakat günümüz koşullarında nefret söylemlerinin artması bizi ister istemez tedbirli olmaya doğru itiyor. Elimizdekini korku duymadan, güven içerisinde koruyabilmenin ve her adımda daha fazla özgürleşebilmenin hayalini kuruyoruz.

Bu yazı sanatçıların kıtalararası kaygıları ele aldığı, dünyanın neresinde olduklarına göre filtrelenmiş kişisel bakış açılarını içeren yeni bir dijital yayın PROTODISPATCH için Alper Turan, B.Toprak Karakaya, Leman Sevda Darıcıoğlu, Koli Art Space’in kurucuları Yasemin Kalaycı ve Elçin Acun ile birlikte kaleme alındı. 2023 yılı boyunca Protodispatch’te yayınlanan yazıların Türkçesi Protocinema işbirliğiyle Argonotlar’da yer alacak Protodispatch’in diğer yayın partnerleri, New York’tan Artnet.com ve Bangkok’dan GroundControlth.com

_{^[1] Walter Benjamin, Pasajlar, Çev: Ahmet Cemal; YKY; İstanbul; 1992; 1.baskı; Sayfa: 37Leman Sevda Darıcıoğlu & Natis fka. Hasan Aksaygın tarafından manipule edilmiş ve Leman Sevda Darıcıoğlu’nun Angelus Alterus performans metninde kullanılmıştır.}

_{^[2] Önce feminen gey ya da trans kadın anlamında kullanılan ama sonra genişleyerek bugün tüm kuir cinsel kimlikleri tanımlamak için kullanılan lubunca (Turkish queer & secretive language) kelime.}

_{^[3] Emniyet eski müdürü ve polis.Görev yaptığı sürece Beyoğlu’nda transseksüellere karşı yürüttüğü şiddet eylemleriyle tanınmaktadır. 2000 yılında hakkında görev sırasında 9 transa şiddet uyguladığı gerekçesiyle 2 yıl 3 ay ve 27 yıl arasında hapis istemiyle yargılanmış, 2003 yılında af çıkması sonucu ceza almaktan kurtulmuştur.}

Read Past Protodispatches here